Wat is spiergeheugen?

Een veel gebruikte term in de sportwereld is spiergeheugen. Toch zijn er veel beginnende, maar ook gevorderde sporters die geen idee hebben wat spiergeheugen inhoudt en of het überhaupt bestaat.

Je hebt het zelf vast ook wel eens meegemaakt. Je wordt ziek, je loopt een blessure op of je hebt misschien wel een bevalling achter de rug. In al deze gevallen betekent het dat je voor een bepaalde periode niet kunt sporten en je spiermassa afneemt. Eenmaal weer aan de bak zit je binnen no-time weer op je oude niveau.

Dit komt door het zogenaamde spiergeheugen. Dit geheugen heeft opgeslagen hoe intensief je hebt getraind vóór de tijdelijk stop en ditzelfde geheugen zorgt ervoor dat je sneller weer op je oude niveau aankomt.

Wat is spiergeheugen?

Spiergeheugen heeft alles te maken met het vermogen van je spieren om sneller te groeien wanneer ze eerder goed getraind zijn geweest. Het verschil tussen beginnende en wat meer gevorderde sporters is er wel degelijk. Iemand die al aardig wat uren heeft gesleten in de sportschool zal na een langere rustperiode veel sneller weer op het oude niveau terugkomen dan een beginnende sporter.

Eigenlijk moet je het zo zien dat je spierweefsel onthoudt op welk niveau je gewend was te sporten, waardoor sneller de eerdere staat van je spieren weer bereikt wordt. Dit is deels te vergelijken met fietsen. Wanneer je eenmaal kunt fietsen, verleer je dat ook nooit weer. Ook niet als je een jaar of langer niet fietst.

Bestaat spiergeheugen?

Het wordt nogal eens in twijfel getrokken. Spiergeheugen: bestaat het nu wel of niet? Naar alle waarschijnlijkheid bestaat het zeker! Wanneer jij voor een langere periode krachttraining hebt uitgevoerd is je spiermassa toegenomen.

De reeds uitgevoerde onderzoeken en theorieën laten zien dat wanneer je spiermassa met minimaal 17% is toegenomen, nieuw gevormde celkernen aanwezig blijven in je spiervezels. Dus ook wanneer je (langdurig) stopt met trainen en je spiermassa met 50% zou afnemen blijven de opgebouwde celkernen bestaan.

Het blijkt dat je lichaam opgebouwde celkernen niet (snel) afbreekt. Doordat tijdens de periode dat je wel trainde extra celkernen zijn ontstaan, kunnen ook meer eiwitten geproduceerd worden. Pak je het sporten na een tijdje weer op, dan zal je dus weer snel op je oude niveau zitten. Spiergeheugen kan onderverdeeld worden in de onderstaande drie verschijningsvormen:

Spiergeheugen in de hersenen

Bij spiergeheugen in je hersenen moet je denken aan verbindingen die sterker worden naarmate ze herhaald worden. Wanneer je hersenen weten hoe ze een bepaalde actie of beweging uit moeten voeren, dan is dat opgeslagen in het ‘geheugen’ en zal dit een tweede of tiende keer makkelijker gaan. Denk hierbij aan fietsen. Als je dit eenmaal kunt, verleer je het ook nooit meer.

Het spiergeheugen in je hersenen zorgt ervoor dat je weet hoe je bepaalde bewegingen moet uitvoeren, maar het maakt je niet sterker. Dit heeft dus meer met het motorische geheugen in het brein te maken. Dankzij het spiergeheugen weet je als sporter beter hoe je bepaalde oefeningen moet uitvoeren, waardoor je effectiever kunt sporten.

Spiergeheugen in de spiercellen

We praten over spierkunde (myologie) wanneer we het hebben over het geheugen van je spieren in de spiercellen. Spiervezels kunnen groeien en spiercelkernen worden aangemaakt doordat in je spiercellen cytoplasma aanwezig is.

Lange tijd dacht men dat spiercelkernen zouden verdwijnen wanneer deze niet onderhouden werden, maar verschillende onderzoeken hebben het tegendeel bewezen. Deze onderzoeken hebben laten zien dat dezelfde celkernen na een aantal jaren zonder training nog steeds aanwezig waren.

Spiercellen zijn de enige soort cellen in je lichaam met meerdere celkernen. Wanneer je traint zorgen deze celkernen ervoor dat spiereiwitten worden aangemaakt waardoor je spiermassa toeneemt. Ervaren sporters hebben op dit gebied een voorsprong. Zij beschikken namelijk over extra celkernen die eiwitsynthese uitvoeren.

Spiergeheugen in de genen

Britten, aangestuurd door onderzoekers van Keele University hebben in hun onderzoek aangetoond dat het spiergeheugen voor een deel terug te vinden is in je DNA. De onderzoekers hebben het DNA van een aantal sporters op meer dan 850.000 plekken onderzocht.

Hiervoor hebben ze een aantal sporters eerst zeven weken laten trainen om de spiermassa te laten groeien en vervolgens hebben ze de sporters zeven weken rust gegeven. De onderzoekers ontdekten dat de genen ‘gemarkeerd’ of ‘ongemarkeerd’ werden wanneer door een chemische ‘tag’ spiergeheugen plaatsvond.

Wat meer in jip-en-janneke taal betekent dit dat de toename van spiercelkernen die je in een bepaalde periode ontwikkeld door je genen worden onthouden. Ga je na langere tijd weer sporten, dan zorgt het spiergeheugen in je genen ervoor dat je spiermassa weer snel richting het oude niveau gaat.

Hoe werkt spiergeheugen?

Na een aantal weken, maanden of nog langer zonder training verlies je langzaamaan je spiermassa en ook je spierkracht. Maar voor de gevorderde sporters geldt wel dat je spiergeheugen bijhoudt op welk niveau je zat alvorens je de pauzeknop indrukte.

Dit geheugen van je spieren verklaart ook hoe spiermassa en spierkracht, na rust, binnen relatief korte tijd (een aantal maanden) weer op het oude niveau aanbeland. Doordat voor de rustperiode consistent en intensief is getraind kan de samenstelling van je celkernen en spiercellen permanent veranderd zijn.

Wanneer je als ervaren sporter na je rustperiode weer gaat krachttrainen sla je het proces van de aanmaak van celkernen eigenlijk over en begint dus gelijk de eiwitsynthese. Je slaat hiermee de stap over die de beginnende sporter nog wel moet zetten.

Geleidelijk aan heropbouwen

Okee, je weet nu dat spiergeheugen bestaat en werkt, maar we willen je gelijk waarschuwen dat je na je rustperiode niet gelijk weer maximaal moet gaan trainen. Dit kan namelijk tot aanzienlijke spierschade en vervelende blessures lijden.

Trek ongeveer 8 tot 12 weken uit voor het heropbouwen van je spieren en terugkomen op het oude niveau. Hierbij is het ook erg belangrijk dat je voldoende rust tussen de verschillende sets neemt. In deze periode doe je er slim aan om wat extra eiwitten tot je te nemen en alcohol min of meer te vermijden.

Alcohol vertraagt namelijk het proces en zorgt ervoor dat spierweefsel wordt afgebroken. En een beetje spierpijn is niet erg, maar het is zeker geen vereiste. Daarentegen betekent het ook niet dat wanneer je geen spierpijn hebt er geen spiermassa gekweekt wordt.

Hoe vergroot ik mijn spiergeheugen?

Misschien wel de belangrijkste vraag en eigenlijk hebben we daar een erg voor de hand liggend antwoord op. Door intensief en consistent te trainen. En dat doe je door de juiste oefeningen uit te voeren met het juiste aantal gewicht, sets en herhalingen.

Dat is de meest effectieve manier om je spiermassa en je spiergeheugen binnen relatief weinig tijd aanzienlijk te vergroten. Dit kun je helemaal zelf doen en hier kun je zelf een aantal trainingsschema’s voor maken.

Ook kan je ervoor kiezen om aan de slag te gaan met een trainingsschema dat ontwikkeld is door ex-mariniers, inmiddels honderden mensen heeft geholpen en bewezen effectief is. Wij hebben het over het Spiermassa Protocol. Klik hieronder op de afbeelding voor meer informatie.